اختلال دوقطبی و باورهای غلط در رابطه با آن

آفتاب‌‌نیوز :

لیلا لطیفی با اشاره به این‌که یکی‌از اختلالات روانی که بیشتر در سنین نوجوانی و بزرگسالی دیده می‌شود، اختلال روانی دو قطبی یا «افسردگی- شیدایی» است، اظهار کرد: عموماً افراد مبتلا به این اختلال از نشانه‌های آن بی‌اطلاع هستند.

وی با بیان این‌که افراد مبتلا به این بیماری دچار تغییرات شدید خُلق می‌شوند، عنوان کرد: این بیماری انواع مختلفی دارد که مهم‌ترین انواع آن اختلال دوقطبی نوع یک و دو است که تفاوت آن‌ها در وجود دوره شیدایی است، در نوع اول این حالت اتفاق می‌افتد و ولی در نوع دوم فرم خفیف‌تری از آن که نیمه‌شیدایی است، بروز می‌کند، شروع بیماری معمولاً با دوره‌ای از افسردگی و پس از یک یا چند دوره از افسردگی، دوره شیدایی ظاهر می‌شود، در تعداد کمتری از بیماران شروع بیماری با دوره شیدایی یا نیمه شیدایی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

لطیفی ادامه داد: اغلب افرادی که دچار اختلال دوقطبی هستند دو وضعیت و حال مختلف و متناوب را تجربه می کنند، تصریح کرد: یکی دوران پُرانرژی شیدایی و دیگری دوران غم و نااُمیدی و از دست دادن علایق به فعالیت‌های مختلف که نوعی افسردگی، این مسأله در مورد کودکانی که دچار اختلال دوقطبی هستند نیز صادق است.

این روانشناس با اشاره به این‌که علل دقیق اختلال دو قطبی ناشناخته است، اما عوامل متعددی در ایجاد و شکل‌گیری این بیماری نقش دارند، اظهار کرد: ازجمله این عوامل می‌توان به تفاوت‌های بیولوژیکی، انتقال دهنده‌های عصبی، هورمون‌ها، وراثت و عوامل محیطی مانند استرس اشاره کرد.

وی با اشاره به این‌که شیدایی نیز دارای علائمی است که باید مورد توجه قرار بگیرند، عنوان کرد: سرخوشی، اعتماد به نفس کاذب، قدرت قضاوت ضعیف، گفتار سریع، رفتار پرخاشگرانه، تحریک‌پذیری، افزایش فعالیت بدنی، رفتارهای پُرخطر، هزینه‌های مالی غیرمعقول، افزایش تمایل جهت انجام یا رسیدن به اهداف، افزایش میل جنسی، نیاز به خواب اندک، پریشانی زودهنگام، استفاده بی‌دقت و خطرناک مواد مخدر یا الکل، غیبت مکرر در مدرسه یا محل کار، توهمات و یا فرار از واقعیت و عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه اشاره کرد.

لطیفی در رابطه با نشانه‌ها و علائم افسردگی در اختلال دوقطبی، گفت: غمگینی، نااُمیدی، افکار یا رفتار خودکشی، اضطراب، احساس گناه، مشکلات در خوابیدن، کم اشتهایی و یا افزایش اشتها، خستگی، علاقه اندک به انجام فعالیت‌های لذت‌بخش، مشکلات در تمرکز، کج خُلقی، درد مزمن بدون علت، غیبت مکرر در مدرسه یا محل کار و عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه ازجمله علائم افسردگی در این اختلال است.

این روانشناس با اشاره به این‌که باورهای اشتباهی در رابطه با اختلال دوقطبی وجود دارد، تصریح کرد: به‌عنوان مثال می‌گویند افراد مبتلا به اختلال دوقطبی درمان نمی‌شوند و زندگی عادی ندارند این درحالی است که افراد زیادی با اختلال دوقطبی دارای مشاغل عالی و موفقیت‌های متعدد هستند، ممکن است زندگی با این افراد کمی چالش‌ برانگیز باشد اما کنترل و درمان آن، اوضاع را تا حد زیادی به شکل طبیعی و عادی تبدیل می‌کند.

وی ادامه داد: در باور عموم مردم اینگونه جا اُفتاده که سرعت تغییر حالات شیدایی ـ افسردگی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی بسیار سریع است، درحالی‌که اطلاعات محدودی درباره‌ این اختلال در میان عوام وجود دارد که موجب شکل‌گیری تفکرات این‌چنینی است، اختلال دوقطبی معمولاً در حالت افسردگی خود را نشان می‌دهد و افرادِ درگیر، بیشتر مواقع کم‌ انرژی هستند و در افسردگی ناشی از آن به سر می‌برند. تغییر حالت در زمان شیدایی نیز مانند حرکات محیرالعقول دیوانه‌های زنجیری فیلم‌ها غیرقابل کنترل نیست.

لطیفی افزود: برخی بر این باورند که اختلال دوقطبی صرفاً بر خُلق و خو تأثیر می‌گذارد، درحالی که این اختلال بر سطح انرژی، قضاوت‌ها، حافظه، تمرکز، اشتها، الگوی خواب، توانایی جنسی و اعتماد به نفس افراد تأثیر می‌گذارد، ضمن اینکه موجب تشویش و مشکلات فیزیکی و درگیر شدن فرد با بیماری‌هایی مانند دیابت، فشارخون، میگرن و ناراحتی‌های قلبی می‌شود.

این روانشناس بیان کرد: یک باور اشتباه دیگر این است که تنها راه درمان اختلال دوقطبی دارو درمانی است، عنوان کرد: اگرچه دارو درمانی از پایه‌های اصلی درمان این اختلال محسوب می‌شود، اما درمان‌های شخصی و راهبردهای فردی مانند ورزش کردن، خواب کافی، تغذیه مناسب و تلاش برای کنترل خُلق و خو، دوری از استرس و وجود همراهانی دلسوز، تا حد زیادی این مشکل را کم و به روند درمان کمک می‌کند.

وی با اشاره به این‌که اختلال دوقطبی نشانه‌های بیرونی دارد، عنوان کرد: این اختلال در افراد مختلف علایم متفاوتی دارد، شدت، نوسان و الگوهای متفاوتی برای عوارض و علایم اختلال دوقطبی دیده شده است، به‌عنوان مثال سرعت تغییر وضعیت از حالت افسردگی به شیدایی در برخی بسیار سریع است و سایر افراد این مشکلات را به شدت‌های متفاوت تجربه می‌کنند.

لطیفی با اشاره به این‌که شیدایی یکی‌از نشانه‌های بیرونی اختلال دوقطبی است، افزود: در مرحله شیدایی افزایش انرژی، بروز خلاقیت و نشاط شدید دیده می‌شود، در این مرحله فردِ دچار اختلال دوقطبی، زیاد صحبت می‌کند و به شدت فعال است، کم‌خوابی و استراحت نکردن از نشانه‌های دیگر این حالت است.

این روانشناس افزود: فرد اعتقاداتی غیر واقعی در مورد توانایی‌ها و قدرت فردی خود پیدا می‌کند، یعنی خود را به شدت توانمند و ویژه احساس می‌کند، شاید این احساسات خوب و جالب به نظر برسند، اما وقتی پای تصمیمات احساسی، هیجانی و غیرمنطقی به میان می‌آید باید در مورد جالب بودن آن تردید کرد.

وی افزود: در این مرحله افراد پرخاشگر می‌شوند و نسبت به عقاید مخالف، تغییرات ناگهانی در برنامه‌های از پیش تعیین شده و… واکنش‌های شدید نشان می‌دهند.

لطیفی با اشاره به این‌که شیدایی ضعیف یکی دیگر از نشانه‌های بیرونی اختلال دوقطبی است، افزود: در این حالت شدت شیدایی نسبت به حالت قبلی کمتر است، افراد همچنان احساس نشاط غیرعادی و تمایل به فعالیت دارند اما روند زندگی روزانه تا حد زیادی طبیعی است، شاید بتوان گفت که افراد در حالت شیدایی خفیف دارای خُلق و خویی بانشاط هستند که البته این نشاط کاذب و غیرعادی است، در واقع در این مرحله شرایط روحی فرد دچار تغییرات غیرعادی می‌شود.

این روانشناس افسردگی را دیگر نشانه‌های بیرونی این اختلال دانست و عنوان کرد: در گذشته افسردگی عادی با افسردگی ناشی از اختلال دوقطبی اشتباه گرفته می‌شد اما تحقیقات مختلف نشان می‌دهد که این دو نوع افسردگی تفاوت زیادی با هم دارند و درمان‌های پیشنهادی هر یک بسیار متفاوت است.

وی با اشاره به حالات ترکیبی در نشانه‌های بیرونی این اختلال افزود: در این مرحله از اختلال دوقطبی علایم و نشانه‌های حالات مختلف اختلال دوقطبی یعنی افسردگی، شیدایی و شیدایی خفیف با هم آمیخته می‌شوند، افسردگی توأم با تشویش، بی‌خوابی، تحریک‌پذیری، حواس‌پرتی و افکار ضد و نقیض که این مرحله بسیار خطرناک است زیرا ترکیب احساسات متناقض و انرژی متفاوت و خُلق و خوی متغیر، نهایتاً می‌تواند موجب خودکشی شود.

لطیفی بیان کرد: میزان شیوع اختلالات روانی شدید در ایران با آمارهای جهانی تفاوتی ندارد اما اختلالات روانی همچون افسردگی و اضطراب که در حال حاضر مهم‌ترین و شایع‌ترین اختلالات روانی در کشور بوده، نسبت به برخی جوامع در صدر است که در بین زنان شایع‌تر است اما درمورد اختلالات شدید، اختلال دوقطبی شایع‌ترین اختلال در حال حاضر در جامعه کنونی ماست.

منبع: خبرگزاری ایسنا

منبع: آفتاب

کلیدواژه: اختلال دوقطبی روانشناس اختلالات روانی افراد مبتلا اختلال دوقطبی اختلال دو محل کار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۷۷۴۷۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مراقب فروپاشی عصبی باشید / نشانه هایی برای تشخیص افسردگی

بخشی از مطالعات آماری در ایالات مختلف نشان داده است همچنین موارد ابتلا به یک «وضعیت حاد سلامت روان» که بیشتر به عنوان یک اختلال روان پریشی، اختلال دوقطبی یا یک اضطراب شدید یا اختلال خوردن تعریف می‌شود و به طور قابل توجهی عملکرد و زندگی روزمره افراد را مختل می‌کند، در بین آمریکایی‌ها رو به افزایش است.

از سوی دیگر بررسی‌های اخیر سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز تایید می‌کند با گذر زمان و افزایش مشکلات و بحران‌ها در زندگی بشر امروزی، شمار افرادی که به نوعی از اختلالات روان دچار هستند، بیشتر و بیشتر می‌شود و همچنین با در نظر گرفتن این موضوع که بنابر آمارهای قبلی از هر هفت نوجوان یک نفر به این اختلالات دچار است این آمار می‌تواند نگران کننده‌تر باشد.

این سازمان اعلام کرد در سال نخست همه گیری کووید-۱۹ میزان ابتلا به اختلالات شایع روان از قبیل افسردگی و اضطراب بیش از ۲۵ درصد افزایش داشته است.

تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت پیش‌تر خاطر نشان کرد تمامی افراد به گونه ای با بیماران مبتلا به اختلالات روان مواجه هستند. برخورداری از سلامت روان به مفهوم سلامت جسم است و تغییر سیاست و عملکرد در سلامت روان می تواند مزایای واقعی و اساسی برای افراد، جوامع و کشورها به همراه داشته باشد. سرمایه گذاری روی سلامت روان، سرمایه گذاری برای برخورداری از زندگی و آینده بهتر برای همه است.

آدهانوم با اشاره به اینکه هنوز در بیشتر کشورها اهمیت سلامت روان در اولویت قرار نگرفته است یادآور شد حتی پیش از آغاز همه گیری کووید-۱۹ تنها تعداد محدودی از افراد که به کمک نیاز داشتند به درمان‌های موثر و با کیفیت دسترسی داشتند. به طور مثال بیش از ۷۰ درصد از افراد مبتلا به روان‌پریشی در جهان از دریافت کمک محروم بوده‌اند.

اما آنچه انسان امروزی بیش از هر اختلال یا بیماری مشخص روانی دیگری با آن دست به گریبان است شرایط یا شنیده‌های استرس‌زا هستند و بسیاری از ما حتی گاهی بیش از حد خود را در معرض این استرس‌ها قرار می‌دهیم مانند پیگیری و دنبال کردن بیش از اندازه اخبار و وقایع ناخوشایند غافل از اینکه در این مورد یا بسیاری از رفتارها و اقدامات روزمره دیگر، نیازمند مدیریت فردی هستیم به گونه‌ای که سلامت روان و زندگی روزمره خودمان را مختل نکنیم.

کارشناسان سلامت نیز توصیه می‌کنند هرچند به واسطه دسترسی به اطلاعات می‌توانیم هر لحظه در جریان رویدادهای جهانی باشیم اما برای استفاده بهینه از این امکانات باید حد و مرزهایی را برای خود تعیین کنیم تا دچار آسیب‌های جدی جسمی و روانی نشویم و حتی در شرایط و موقعیت‌های سخت زندگی که برای بسیاری از مردم دنیا اجتناب‌ناپذیر هستند نیز بتوانیم تعادل عصبی - روانی خود را به شیوه‌ای مناسب حفظ کنیم.

یکی از هشدارهای متخصصان در اینگونه مواقع در مورد افرادی است که کنترل استرس و اضطراب خود را از دست می‌دهند و مدیریت احساسی آن ها دچار مشکل می‌شود. در این خصوص اصطلاحی وجود دارد که دوره ای از استرس شدید ذهنی یا عاطفی را توصیف می کند و روانپزشکان در گذشته آن را «بحران یا فروپاشی عصبی» می‌نامیدند. در این وضعیت روحی، استرس آنقدر زیاد است که فرد قادر به انجام فعالیت‌های عادی و روزمره نیست.

اصطلاح بحران عصبی یک اصطلاح بالینی نیست. این یک اختلال مرتبط با سلامت روان نیز نیست بلکه در گذشته از آن برای توصیف بسیاری از شرایط مختلف مرتبط با سلامت روان استفاده می‌شد اما امروزه دیگر توسط متخصصان استفاده نمی‌شود. با این حال، این بدان معنا نیست که وضعیت بحران عصبی یک پاسخ سالم به استرس است. در واقع، کاملا برعکس است و گاهی اوقات می تواند نشان دهنده یک مشکل اساسی مانند افسردگی یا اضطراب باشد.

به علاوه هیچ دلیل مشخصی برای بحران عصبی وجود ندارد. هر چیزی که منجر به استرس بیش از حد شود می تواند آن را تحریک کند. به طور کلی، احساس استرس و ناتوانی در کنار آمدن با این وضعیت ممکن است منجر به احساس خستگی شدید شود که نتوانید وظایف عادی روزانه خود را انجام دهید. برخی از اتفاقات یا شرایطی که ممکن است موجب بحران عصبی شوند، شامل یک تراژدی ناگهانی در زندگی، یک تغییر اساسی در زندگی، استرس مداوم در محل کار (گاهی اوقات به عنوان «فرسودگی شغلی» شناخته می شود)، اضطراب، افسردگی، بد خوابی، مورد سوء استفاده قرار گرفتن و مشکلات اقتصادی هستند.

تجربه مقداری استرس بخشی طبیعی از زندگی است. هنگامی که احساسات بیش از حد طاقت فرسا می‌شوند، می‌توانند به یک بحران ذهنی کمک کنند. در حالی که تجربه این بحران می‌تواند ناتوان کننده باشد اما اقدامات و توصیه‌هایی وجود دارد که می توانید انجام دهید و تا حدی زیادی راهگشا هستند. شناخت علایم، انجام اقدامات پیشگیرانه و درمان می تواند کمک کننده باشد.

در واقع یک مرحله از بحران عصبی منجر به ناتوانی در عملکرد طبیعی، حداقل به طور موقت می شود. با این حال، چندین علامت می تواند نشان دهد که شما یا کسی که می شناسید، ممکن است در مسیر تجربه استرس طاقت فرسا باشید.

علایمی که باید جدی گرفته شوند

در ادامه به نقل از «وب ام دی»، برخی از علایم و نشانه هایی که باید مراقب آن ها باشید را معرفی می‌کنیم:

احساس علایم اضطراب یا افسردگی

احساسات و اعمال مرتبط با اضطراب یا افسردگی پاسخ های رایج به استرس هستند از جمله:

- عزت نفس پایین

- ترس

- تحریک پذیری

- نگرانی

- احساس درماندگی

- به راحتی عصبانی شدن

- کناره گیری از خانواده و دوستان

- از دست دادن علاقه به فعالیت های مورد علاقه‌تان

- دشواری در تنفس

- گریه کردن غیرقابل کنترل

- افکار خودآزاری یا خودکشی

متخصصان تاکید دارند وقتی استرس مدیریت نشده و غیرقابل تحمل می‌شود، می تواند منجر به بحران عصبی شود.

مشکل در تمرکز

مطالعات نشان داده است که استرس هم بر ذهن و هم بر بدن شما تأثیر می گذارد. استرس طولانی مدت می تواند منجر به تغییرات ساختاری در مغز شود که می تواند بر حافظه شما تأثیر بگذارد و منجر به مشکل در تمرکز شود. در موارد شدید، کورتیزول بیش از حد حتی می تواند منجر به از دست دادن حافظه شود.

بی‌خوابی

برای برخی افراد، استرس بیش از حد ممکن است موجب بی خوابی شود و به خواب رفتن و در خواب ماندن سخت شود. وقتی نمی توانید بخوابید، مغز و بدن شما نمی توانند ریکاوری شوند که به نوبه خود می تواند منجر به بدتر شدن استرس و اضطراب شود. کمبود خواب همچنین می تواند بر سلامت جسمی شما و همچنین عملکرد ذهنی شما تأثیر بگذارد. برخی دیگر ممکن است با پرخوابی به استرس پاسخ دهند که ممکن است به مشکلات روحی و جسمی نیز منجر شود.

خستگی مفرط

استرس بیش از حد ممکن است موجب ایجاد احساس خستگی شدید شود. ممکن است به دلیل اینکه به اندازه کافی نمی خوابید احساس خستگی کنید یا حتی ممکن است به دلیل خواب زیاد احساس خستگی کنید. با گذشت زمان، خستگی مزمن همراه با استرس می تواند منجر به فروپاشی روانی شود.

تغییرات در اشتها

استرس می تواند تغییراتی در اشتهای شما ایجاد کند. برخی افراد با پرخوری با استرس مقابله می کنند که می تواند منجر به افزایش وزن ناخواسته شود. برای برخی دیگر، استرس می تواند منجر به کاهش اشتها شود.

مشکلات گوارشی

استرس و اضطراب می تواند منجر به مشکلات معده مانند گرفتگی عضلات، نفخ، یبوست و اسهال شود. اگر مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر هستید، استرس ممکن است موجب تشدید و عود بیماری شود که می تواند سبب ناراحتی گوارشی شود. اگر استرس دارید و شروع به مشاهده هر یک از این علایم کرده اید، می تواند نشانه ای از این باشد که شما در راه یک فروپاشی عصبی هستید.

توهمات

در برخی موارد، استرس شدید حتی می‌تواند موجب توهم شود. ممکن است چیزهایی را بشنوید یا ببینید که واقعاً وجود ندارند.

استرس غیرعادی نیست و درمان دارد

غیرعادی نیست که در زندگی تحت فشار قرار بگیرید. اگر احساس می کنید استرس شما بیش از حد شده است، با پزشک خود صحبت کنید. آن ها ممکن است شما را به یک روانشناس یا روانپزشک ارجاع دهند. پزشک شما همچنین ممکن است بتواند درمان علایم فیزیکی را ارائه دهد.

درمان مناسب برای بحران عصبی عمدتا به علت آن و شرایط بیمار بستگی دارد. برخی از راهکارهای مفید و درمان‌های رایج آن عبارتند از:

تغییرات در سبک زندگی

خستگی ذهنی یکی از ویژگی های رایج برای یک بحران ذهنی است. برای برخی، استراحت و کاهش استرس می تواند یک درمان خانگی موثر باشد. این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- کاهش تعداد تعهدات روزانه

- پیاده روی یا اضافه کردن نوعی ورزش به معمول روزانه

- داشتن یک رژیم غذایی سالم

- استراحت کردن در زمان نیاز

- مدیتیشن

- گذراندن زمان در طبیعت

دارو درمانی تحت نظر متخصص

پزشک متخصص نیز ممکن است داروهای افسردگی یا داروهای ضد اضطراب را برای کمک به علائم بحران عصبی تجویز کند. اگر استرس شما سبب بی خوابی می شود، ممکن است یک داروی خواب برای شما تجویز شود. اختلال در خواب می تواند استرس و اضطراب را بدتر کند.

روان درمانی

روان‌درمانی که به عنوان «گفتار درمانی» نیز شناخته می‌شود، به شما کمک می‌کند تا علایم فروپاشی عصبی و خطر ابتلا به یک فروپاشی عصبی دیگر را کاهش دهید. صحبت کردن با یک متخصص می تواند به شما کمک کند تا افکار خود را پردازش کنید و راه حل هایی ایجاد کنید که استرس و اضطراب شما را کاهش دهد.

منبع: خبرگزاری مهر